Magdalena Czarnecka

Nie da się zaprzeczyć, że w Wielkiej Brytanii spektrum możliwości zawodowych jest ogromne i moim zdaniem nie tylko łatwiej tu dostać pracę niż w Polsce, ale również nie ma problemów ze zmianą zawodu. Wystarczą odpowiednie kursy i zaświadczenia zdobyte z tutejszych placówek oraz oczywiście dobry angielski, bez którego ani rusz. Zdecydowanie mogę stwierdzić, że po trzech latach emigracji moja pewność siebie jako pracownika wzrosła, jestem bardziej otwarta i łatwiej przychodzi mi wiara we własne możliwości. Nie spotkałam się tutaj ze strachem o utrzymanie pozycji w pracy i problemami, które na co dzień spędzają sen z powiek Polakom i które w jakiś sposób dotyczyły mnie również wtedy, gdy mieszkałam i pracowałam w Gdańsku. Nie chodzi tylko o względy finansowe, choć praca na średnim poziomie pozwala utrzymać bardzo dobry standard życia, ale o systemy ocen pracowników, pakiety socjalne, sposób funkcjonowania firm i całą masę innych rzeczy, z którymi się w Polsce nie spotkałam. Mimo tego że, jak wspomniałam wcześniej, mam zastrzeżenia do pracowitości Anglików – Polacy, zresztą jak większość emigrantów, są pięć razy bardziej wydajni i rzetelni – to jednak w ogólnej ocenie Wielka Brytania wypada na plus. Po trzech latach w Anglii mój stosunek do ojczyzny stał się na pewno bardziej sentymentalny. Myślę, że nikt, kto nie ma problemów z określeniem swojej tożsamości, nie wyprze się tęsknoty za krajem, bo to zawsze jest i będzie gdzieś tam w środku każdego z nas. Teraz na pewno bardziej doceniam tradycje i zwyczaje kultywowane na przykład z okazji świąt Bożego Narodzenia, bo wiem, że to wszystko składa się na moją polską tożsamość i określa mnie jako człowieka. Uważam, że emigracja ma pozytywny wpływ na nas samych, bo pozwala docenić rzeczy, których wcześniej nie dostrzegaliśmy, ryzykować, dawać szanse przypadkowi. Z perspektywy czasu i doświadczenia jestem dumna z wartości przekazanych mi przez rodziców oraz słynnej polskiej gościnności, wspaniałej kuchni, pięknych polskich krajobrazów, których tak brakuje mi na wyspie. W wymiarze sentymentalnym mniej zwracam uwagi na wady Polaków, choć nie da się ukryć, że malkontenctwo, narzekanie i ogólne niezadowolenie z życia uderzają za każdym razem, gdy przyjeżdżam do Polski. Choć tu w Anglii czasami mam już dość przesadnej grzeczności i pytań czy wszystko w porządku i jak się mam (szczególnie gdy np. właśnie mam grypę, ale zgodnie z ogólnie przyjętym zwyczajem muszę odpowiedzieć „I’m fine, thank you”), to w Polsce czuję, że na przekór sobie i narodowym cechom będę super miła i uśmiecham się do wszystkich. Efekty są zaskakujące, choć czasem zdarza się, że ludzie, nieprzyzwyczajeni do uprzejmości, stają się jeszcze bardziej podejrzliwi i niemili. Bardzo dbam o to, by utrzymywać kontakt z rodziną i przyjaciółmi oraz znajomymi. W mojej sytuacji jest o tyle łatwiej, że zarówno moja mama, jak i siostra również mieszkają w Anglii, więc w Gdańsku odwiedzam tylko tatę. Emigracja zweryfikowała wiele relacji ze strony znajomych – z niektórymi kontakt się rozluźnił, co jest sprawą naturalną, ale wciąż mam stałe grono osób, z którymi jestem bardzo blisko i za każdym razem, kiedy przyjeżdżam do Polski zawsze się spotykamy. To było i nadal jest moje życie, choć czas płynie i tyle rzeczy się zmienia. Nawet kiedy mieszkałam jeszcze w Polsce, pamiętałam o różnych rocznicach, urodzinach itd., więc teraz również regularnie wysyłam kartki, co niestety, jak zauważyłam, jest tradycją wymierającą. Regularnie utrzymuję kontakt mailowy z przyjaciółmi i zawsze dbam o to, by mogli na mnie liczyć pomimo odległości, jaka nas dzieli. Myślę, że mój związek emocjonalny z Polską wynika z faktu, że w Anglii nie udało mi się jeszcze nawiązać bliskich znajomości, więc na co dzień nie mam okazji, by z kimś szczerze porozmawiać i podzielić się wrażeniami. Nie jest to tak, że przez ten cały czas nie poznałam tu żadnych ludzi, wręcz przeciwnie, ale nie czułam jeszcze ani razu z drugiej strony chęci rozwinięcia znajomości. Anglicy mimo uprzejmej powierzchowności są dość zamknięci w sobie i mało spontaniczni, także serdeczność i otwartość innych nacji jest dla nich czymś nienaturalnym. Zwykle rozmowy dotyczą spraw materialnych, sytuacji finansowej i pracy, także ciężko wydobyć z nich cokolwiek bardziej osobistego, jak również przełamać bariery towarzyskie. Z całą pewnością emigracja uczy większej otwartości na ludzi i zwiększa poziom tolerancji (choć niestety nie u wszystkich). Doskonale zdaję sobie sprawę, że nadal tkwią we mnie jeszcze pewne ograniczenia i patrząc na innych emigrantów, którzy łatwiej się zaaklimatyzowali w Anglii, staram się pracować nad sobą i krok po kroku przystosowywać się do otoczenia, traktować pewne sprawy bardziej na luzie.

Słuchając Polski w radiu

Cały czas śledzę, co dzieje się w Polsce, głównie za sprawą radiowej Trójki, której fanem jestem od lat i która towarzyszy mi praktycznie każdego dnia. Ponieważ nie mam telewizji, radio oraz Internet są moimi łącznikami z Europą i Polską. Kupuję również od czasu do czasu ulubione polskie magazyny, czytam dużo polskich książek. Nie staram się żyć w Anglii polskim życiem, ponieważ inaczej egzystencja tu przypominałaby bardziej zesłanie, a ja jestem tu przecież z własnej nieprzymuszonej woli. Staram się jednak, by równowaga między polskością i brytyjskością została zachowana, bo wtedy mam poczucie, że nadal jestem sobą, nie tracąc jednocześnie w oczach tubylców na wartości. Podstawowa wiedza na temat kraju, w którym się żyje jest według mnie sprawą niezbędną i zauważyłam, że pozytywne komentarze na temat wydarzeń czy zwyczajów w Anglii spotykają się z zainteresowaniem angielskich rozmówców i sprawiają, że zaczynają nas traktować bardziej jak swoich. Nigdy nie byłam w sytuacji, w której spotkałam się z nieprzyjemnościami ze względu na pochodzenie, choć Anglicy tak naprawdę nie mają dobrego zdania o emigrantach i w środowisku klasy średniej i niższej często można spotkać się z niepochlebnymi komentarzami na temat obcokrajowców. Wszystkie te negatywne opinie opierają się niestety na stereotypach i dotyczą głównie powszechnego przekonania, że emigranci zabierają prace lokalnym mieszkańcom oraz ubiegają się o benefity, które płacone są z podatków reszty społeczeństwa. Oczywiście w każdej opinii jest ziarno prawdy, choć z drugiej strony wielu Brytyjczyków, szczególnie młodych, jest po prostu zbyt leniwych by pracować, a emigranci z chęcią przyjmują oferty pracy, nawet za dużo niższą stawkę i na gorszych warunkach. Patrząc na Polskę z perspektywy trzyletniej emigracji w Wielkiej Brytanii dostrzegam cały czas ogromną rozbieżność między warunkami życia i pracy pomiędzy tymi krajami. W Anglii można krytykować wiele rzeczy, począwszy od stylu życia Anglików na deszczowej aurze skończywszy, ale nie da się ukryć, że wyższy standard życia jest odczuwalny, a proste i bardziej życiowe rozwiązania w wielu dziedzinach życia można podawać w nieskończoność. Dlatego na razie postanowiliśmy, że chcemy tu zbudować swoją przyszłość i zacząć nasze wspólne, dorosłe życie, choć z drugiej strony jesteśmy otwarci na możliwości i rozwiązania, jakie los postawi przed nami. Szczęście można odnaleźć wszędzie, jeśli potrafimy zdefiniować kim jesteśmy i pamiętamy o swoich korzeniach.